Struktura bilansu i sytuacja energetyczna kraju oraz szeroko pojęta baza materiałowo-techniczna wraz z systemem ekonomiczno-finansowym mają decydujący wpływ na wybór źródła zaopatrzenia w ciepło. Uwarunkowania te sprawiły, że w Polsce od ponad 45 lat rozwijane są scentralizowane systemy zaopatrzenia w ciepło:
a) łączna dyspozycyjna moc cieplna: ok. 46000 MW, a w tym •
– elektrociepłownie i ciepłownie zrzeszone w Polskim Towarzystwie Elektrociepłowni zawodowych mają moc cieplną: ok. 21100 MW,
– elektrociepłownie i ciepłownie przemysłowe wytwarzające ciepło również na potrzeby komunalne: ok. 4500 MW,
– elektrociepłownie i ciepłownie systemowe oraz znajdujące się w strukturach zakładów energetycznych: ok. 5900 MW,
– ciepłownie komunalne ok. 14500 MW.
Ponadto systemy te charakteryzują następujące dane:
b) powierzchnia ogrzewanych budynków: ok. 230000 tys. m2,
– w tym z instalacjami c.w.u. ok. 84700 tys. m2,
c) kubatura ogrzewanych budynków ok. 10000 min m3
d) długość sieci ciepłowniczych ok. 16000 km
(w tym ok. 4500 km sieci przesyłowych)
e) liczba węzłów ciepłowniczych ok. 70 000
f) liczba kotłowni komunalnych ok. 5800
g) liczba kotłów zainstalowanych w kotłowniach komunalnych ok. 13400.
Całkowita moc zainstalowana kotłów w systemach ciepłowniczych w Polsce w 1996 r. wynosiła ok. 23600 MW i w stosunku do 1995 r. wzrosła o 12%. Sprawność cieplna kotłów eksploatowanych w systemach ciepłowniczych waha się od 56 do 77%, a straty przesyłania ciepła wynoszą średnio ok. 14%.
Ocenia się, że w polskich miastach, w obszarze gospodarki komunalnej ok. 35% potrzeb cieplnych pokrywają źródła należące do energetyki zawodowej (elektrociepłownie i ciepłownie), ok. 20% – ciepłownie komunalne, 7% — źródła przemysłowe, 11% – kotłownie wbudowane należące do różnych właścicieli (PEC-e, szkoły, szpitale itp.), a 27% – stanowi indywidualne ogrzewanie ze wzrastającym udziałem kotłów gazowych.
Polskie ciepłownictwo i ogrzewnictwo, pomimo intensywnych procesów modernizacyjnych, charakteryzuje się niekorzystnymi wskaźnikami techniczno-ekonomicznymi, czego wynikiem jest wysoki koszt ciepła sieciowego.