Instalacje elektryczne

Kategorie użytkowania łączników

Zdolności łączeniowe łączników odnoszą się do odpowiednich kategorii użytkowania [17, 44, 45], W ten sposób kategorie użytkowania określają możliwe zastosowania łączników. W przypadku prądu przemiennego kategoria użytkowania łącznika jest charakteryzowana przez podanie: wartości względnych (krotności) prądów zalączeniowych i wyłączeniowych w stosunku do znamionowego prądu łączeniowego, wartości względnych (krotności) napięć zalączeniowych i powrotnych w stosunku do znamionowego napięcia łączeniowego oraz wartości współczynnika mocy. W katalogach łączników producenci podają największe moce, jakie mogą być łączone tymi łącznikami w poszczególnych kategoriach użytkowania, przy określonych wartościach napięcia znamionowego.

Na podstawie normy [45] można podać następujące kategorie użytkowania styczników przy prądzie przemiennym:

AC-1:    załączanie i wyłączanie obwodów z obciążeniem o charakterze nieindukcyjnym lub małoindukcyjnym, np. pieców oporowych, grzejników,

AC-2:    łączenie silników pierścieniowych – rozruch, wyłączanie,

AC-3:    łączenie silników indukcyjnych klatkowych – rozruch, wyłączanie przy pełnej prędkości obrotowej,

AC-4:    łączenie silników indukcyjnych klatkowych – rozruch, impulsowanie, hamowanie przeciwprądem,

AC-5a: załączanie i wyłączanie obwodów z lampami wyładowczymi, AC-5b: łączenie żarówek,

AC-6a: łączenie transformatorów,

AC-6b: łączenie baterii kondensatorów,

AC-7a: załączanie i wyłączanie obwodów z obciążeniem o charakterze małoindukcyjnym w gospodarstwie domowym i w podobnych zastosowaniach,

AC-7b: łączenie silników w gospodarstwie domowym,

AC-8a: sterowanie silnikami hermetycznych sprężarek czynnika chłodzącego z ręcznym przestawianiem wyzwalaczy przeciążeniowych,

AC-8b: sterowanie silnikami hermetycznych sprężarek czynnika chłodzącego z automatycznym przestawianiem wyzwalaczy przeciążeniowych.

Dla rozruszników do silników przewidziano następujące kategorie użytkowania [44]:

—    rozruszniki bezpośrednie: AC-3, AC-4, AC-7b, AC-8a, AC-8b;

—    rozruszniki gwiazda—trójkąt i dwustopniowe rozruszniki autotransformatorowe: AC.-3;

—    rozruszniki rezystorowe do obwodów wirnika: AC-2.

W normie [44] zdefiniowane zostały z kolei następujące kategorie użytkowania odłączników, rozłączników, rozłączników izolacyjnych i zestawów łączników z bezpiecznikami topikowymi przy prądzie przemiennym:

AC-20A, AC-20B:    łączenie    obwodów    bez obciążenia (otwieranie i zamykanie),

AC-21A, AC-21B:    łączenie obwodów o charakterze rezystancyjnym; w tym umiarkowanie przeciążonych,

AC-22A, AC-22B:    łączenie    obwodów    o    charakterze mieszanym (rezystancyjnym i indukcyjnym); w tym umiarkowanie przeciążonych,

AC-23A, AC-23B:    łączenie obwodów silnikowych lub charakteryzujących się bardzo dużą indukcyjnością.

Uwagi

1.    A — oznacza łączenie częste, B — oznacza łączenie niezbyt częste.

2.    Kategoria AC-23 obejmuje sporadyczne łączenie pojedynczych silników.

3.    Podane kategorie użytkowania nie dotyczą łączników, które są normalnie stosowane do rozruchu, regulacji prędkości i/łub. wyłączania pojedynczych silników.

Dla odłączników, rozłączników, rozłączników izolacyjnych i zestawów łączników z bezpiecznikami topikowymi, służących do bezpośredniego łączenia pojedynczych silników, przewidziane zostały kategorie użytkowania przy prądzie przemiennym, jak poniżej [44]:

AC-2:    łączenie    silników    pierścieniowych    — rozruch, wyłączanie, hamowanie przeciwprądem,

AC-3:    łączenie    silników    indukcyjnych    klatkowych — rozruch, wyłączanie przy pełnej prędkości obrotowej,

AC-4:    łączenie    silników    indukcyjnych    klatkowych — rozruch, impulsowanie, hamowanie przeciwprądem.