Instalacje elektryczne

Bezpieczniki instalacyjne

Bezpieczniki instalacyjne – Są to łączniki przeznaczone do przerywania obwodu elektrycznego, gdy płynący w nim prąd przekracza określoną wartość w ciągu dostatecznie długiego czasu. Najważniejszą częścią bezpiecznika jest element topikowy zwany wkładką, przeznaczony do stopienia się przy zadziałaniu bezpiecznika.

W zależności od rodzaju zabezpieczanego urządzenia, należy dobrać wkładkę topikową o odpowiedniej charakterystyce czasowo-prądowej. Oznaczenie charakterystyki nowszych wkładek topikowych składa się z dwóch liter:

— pierwsza z nich (mała) oznacza zdolność wyłączania wkładki pełno- lub niepełnozakresową

a — charakterystyka niepełnozakresowa (ochrona tylko przed skutkami zwarć)

g — charakterystyka pelnozakresowa (ochrona przed skutkami zwarć i przeciążeń)

— druga (duża) oznacza kategorię użytkowania wkładki (przeznaczenie do zabezpieczania poszczególnych urządzeń)

G lub L — kable i przewody

M — silniki elektryczne

Tr — transformatory

B — urządzenia górnicze

R — półprzewodniki

Są wytwarzane bezpieczniki o różnorodnych właściwościach i przeznaczeniu, określone symbolami gL, gG, gB, gTr, gR, aM i aR.

Produkowane ,są w dalszym ciągu wkładki bezpiecznikowe o oznaczeniach:

Bi Wts — wkładka topikowa o działaniu szybkim
Bi Wtz — wkładka topikowa o działaniu zwłocznym

Wytrzymałość zwarciowa wkładek topikowych Bi Wt wynosi:
dla prądu przemiennego    40    kA
dla prądu stałego o napięciu 250 V 50 kA
dla prądu stałego o napięciu 500 V 10 kA

Bezpieczniki instalacyjne typu Bi składają się z następujących części:
—    gniazda, oznaczonego literą G oraz dodatkowo małą literą charakteryzującą budowę gniazda,
—    główki, oznaczanej literą G,
—    wkładki topikowej, oznaczonej literami Wt oraz dodatkową literą „s” vv przypadku wkładek o działaniu szybkim lub literą „z” dla . wkładek zwłocznych,
—    wstawki dolnej, oznaczonej literami Wd; stosuje się ją do gniazd 25 i 60 A.

Cala ta grupa ma podstawowe oznaczenie Bi umieszczane na początku symbolu elementu oraz określenie prądu znamionowego w amperach — na końcu symbolu, np. wkładka topikowa o działaniu szybkim i prądzie znamionowym 25 A ma oznaczenie Bi Wts 25, a gniazdo otwarte o prądzie znamionowym 60 A ma oznaczenie Bi Go 60. Wszystkie gniazda, oprócz ściennych stosowanych w trakcji, są na napięcie 500 V.

Nowszymi rozwiązaniami bezpieczników instalacyjnych są małogabarytowe bezpieczniki instalacyjne, które mogą być montowane na typowej szynie montażowej TH 35-7,5 lub na powierzchni płaskiej. Budowa ich jest podobna do poprzednich, tzn. gniazdo, główka, wkładka topikowa i wstawka kalibrowa. Wkładki topikowe noszą nazwę małogabarytowych. W tablicach 1.35 i 1.36 przedstawiono dane techniczne wkładek topikowych i gniazd bezpiecznikowych [10]. Zdolność zwarciowa tych wkładek jest identyczna jak DI-DV, tzn. 50 kA dla prądu przemiennego i 8 kA dla prądu stałego.

Ponieważ wymiana wkładek topikowych może być dokonywana przez osoby-niewykwalifikowane, należy uniemożliwić zastosowanie wkładki o parametrach, które nie zapewnią właściwego zabezpieczania urządzenia. Pozwala na to zróżnicowanie wielkości tzw. czopika w zależności od wielkości wkładek. Są to tzw. wstawki kalibrowe. Stosuje się je na prądy do 63 A. Gniazdo wyposaża się we wstawkę kalibrową uniemożliwiającą zastosowanie nieodpowiedniej wkładki topikowej. Zarówno wkładki topikowe, jak i wstawki kalibrowe są oznaczone barwami.