Ogrzewanie

Dofinansowanie – Czyste Powietrze

| by energy

Dofinansowanie „Czyste Powietrze”.

Dofinansowanie „Czyste Powietrze” w Polsce: Kompleksowy przewodnik po programie, który zmienia jakość życia

Wprowadzenie
Program „Czyste Powietrze”, uruchomiony w 2018 roku przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), to jedna z najważniejszych inicjatyw ekologicznych w Polsce. Jego celem jest walka ze smogiem poprzez finansowanie wymiany przestarzałych źródeł ciepła oraz termomodernizacji budynków. Dzięki dotacjom i pożyczkom tysiące Polaków mogą ograniczyć emisję szkodliwych substancji, poprawić efektywność energetyczną domów i obniżyć rachunki za ogrzewanie. W artykule przedstawiamy, jak działa program, kto może z niego skorzystać oraz jak wpływa na środowisko i społeczeństwo.

Podstawowe informacje o programie

  1. Cele programu:

    • Wymiana kopciuchów (kotłów na węgiel i drewno niespełniających norm) na ekologiczne źródła ciepła (np. pompy ciepła, kotły gazowe).

    • Termomodernizacja domów (ocieplenie ścian, wymiana okien, instalacja wentylacji mechanicznej).

    • Wsparcie montażu odnawialnych źródeł energii (OZE), takich jak panele fotowoltaiczne.

  2. Budżet:

    • Łączna pula środków na lata 2018–2029 wynosi 103 mld zł, w tym dotacje z Unii Europejskiej.

  3. Beneficjenci:

    • Właściciele i współwłaściciele domów jednorodzinnych.

    • Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe (od 2023 roku).

Poziomy dofinansowania: Dla kogo ile?

Wysokość wsparcia zależy od dochodu na osobę w gospodarstwie domowym:

  • Grupa I (dochód do 900 zł na osobę): Dotacja do 90% kosztów (maks. 135 tys. zł) + możliwość pożyczki na pozostałe 10%.

  • Grupa II (dochód 900–1350 zł na osobę): Dotacja do 70% kosztów (maks. 105 tys. zł).

  • Grupa III (dochód powyżej 1350 zł): Dotacja do 30% kosztów (maks. 45 tys. zł).

Przykład: Rodzina 4-osobowa z rocznym dochodem 40 tys. zł kwalifikuje się do Grupy II. Przy wymianie kotła i termomodernizacji za 70 tys. zł otrzyma 49 tys. zł bezzwrotnej dotacji.

Co można sfinansować? Kluczowe inwestycje

  • Wymiana źródła ciepła: Zakup i montaż pomp ciepła, kotłów gazowych klasy 5, podłączenie do sieci ciepłowniczej.

  • Termomodernizacja: Ocieplenie dachu, ścian, fundamentów; wymiana stolarki okiennej i drzwiowej.

  • Odnawialne Źródła Energii: Instalacja paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych.

  • Wentylacja mechaniczna z rekuperacją: Redukcja strat ciepła poprzez odzysk energii.

Nowość 2023: Program obejmuje również montaż ładowarek do samochodów elektrycznych (dla posiadaczy PV).

Jak złożyć wniosek? Krok po kroku

  1. Przygotowanie dokumentów:

    • Projekt techniczny modernizacji.

    • Zaświadczenie o dochodach (dla Grup I i II).

    • Oświadczenie o posiadanym kotle (jeśli wymieniany).

  2. Złożenie wniosku:

    • Online przez portal gov.pl lub w gminie.

    • Wymagany podpis elektroniczny lub profil zaufany.

  3. Realizacja inwestycji:

    • Po akceptacji wniosku, należy wykonać prace w ciągu 24 miesięcy.

    • Rozliczenie: Przedstawienie faktur i protokołu odbioru.

Problemy zgłaszane przez beneficjentów:

  • Długi czas oczekiwania na decyzję (nawet 3–6 miesięcy).

  • Konieczność zatrudnienia certyfikowanych wykonawców.

Skuteczność programu: Liczby i efekty

  • 2023 rok: Ponad 500 tys. złożonych wniosków, z czego 300 tys. rozpatrzonych pozytywnie.

  • Redukcja emisji: Szacuje się, że program przyczynił się do zmniejszenia emisji pyłów PM10 o 30% w miastach takich jak Kraków.

  • Krytyka: Według NIK, jedynie 15% beneficjentów przeprowadziło audyt energetyczny, co utrudnia ocenę rzeczywistych oszczędności energii.

Porównanie z programami w UE

  • Niemcy (KfW): Dotacje do 48 tys. euro na dom pasywny, ale wymagany wyższy wkład własny.

  • Czechy (Nowa Zielona Oszczędność): Wsparcie do 50% kosztów, brak podziału na grupy dochodowe.

  • Polska: Wyższe progi dotacji dla najuboższych, co wyróżnia „Czyste Powietrze” na tle Europy.

Przyszłość programu

Od 2024 roku planowane są zmiany:

  • Uproszczenie wniosków: Automatyczna weryfikacja dochodów przez ZUS i KRUS.

  • Rozszerzenie grup docelowych: Wsparcie dla mieszkańców bloków.

  • Większy nacisk na OZE: Podwyższone dotacje dla instalacji PV i magazynów energii.

Podsumowanie

„Czyste Powietrze” to szansa na poprawę jakości życia i walkę ze smogiem, który wg WHO skraca życie przeciętnego Polaka o 1,5 roku. Mimo wyzwań administracyjnych, program stopniowo zmienia krajobraz polskich miast i wsi. Jeśli planujesz termomodernizację – warto skorzystać z dostępnego wsparcia.

Gdzie szukać informacji?

  • Oficjalna strona: czystepowietrze.gov.pl

  • Infolinia: 22 340 40 60

Artykuł powstał na podstawie danych NFOŚiGW, raportów NIK oraz analiz Ministerstwa Klimatu i Środowiska.