Czynniki chłodnicze

Stosowane obecnie w pompach ciepła czynniki chłodnicze zaliczane są do bezpiecznych, ale tylko w stosunku do środowiska naturalnego. W pewnych szczególnych przypadkach mogą być one groźne dla osób, które z czynnikami chłodniczymi mają lub mogą mieć kontakt.

Czynniki chłodnicze mogą być groźne dla ludzi ponieważ:

–    uwolniony czynnik chłodniczy prowadzi do groźnych odmrożeń tych części ciała, które wejdą z nim w kontakt (oczy, skóra);

–    czynniki chłodnicze zmywają ochronną warstwę tłuszczu ze skóry;

–    czynnik chłodniczy w postaci gazowej miesza się z powietrzem i wypiera tlen, co może doprowadzić do trudności w oddychaniu

–    czynnik chłodniczy poddany wysokiej temperaturze (np. podczas lutowania, palenia papierosa) rozkłada się na groźne dla zdrowia związki chemiczne. Między innymi powstaje silnie trujący tlenochlorek węgla (fosgen), który już przy stężeniu poniżej 0,1 g na 1 m3 powietrza stanowi śmiertelne zagrożenie;

–    wdychane inne produkty rozkładu czynnika chłodniczego mogą doprowadzić do trwałych uszkodzeń dróg oddechowych, płuc i innych organów wewnętrznych.

Dlatego niezmiernie ważne jest, aby przy obchodzeniu się z czynnikami chłodniczymi przestrzegać bezwzględnie następujących zasad:

–    bezwzględnie należy zakładać ochronne okulary i rękawiczki;

–    nigdy nie wdychać czynnika chłodniczego;

–    dokładnie wietrzyć pomieszczenie, w którym prowadzi się prace;

–    nie palić papierosów podczas prac przy układzie chłodniczym;

–    w pomieszczeniu, w którym są prowadzone prace z czynnikiem chłodniczym powinien być dostęp do bieżącej wody.

Pierwsza pomoc w nagłych przypadkach:

–    osoba, która wdychała pary czynnika chłodniczego powinna być natychmiast wyprowadzona (wyniesiona) na świeże powietrze. W przypadkach ekstremalnych należy dodatkowo zastosować sztuczne oddychanie lub nawet podawać tlen;

–    jeśli czynnik chłodniczy dostanie się do oczu, należy je natychmiast przemyć dużą ilością bieżącej wody i udać się do lekarza;

–    miejsca skóry poddane działaniu czynnika chłodniczego muszą być przemywane dużą ilością bieżącej wody.

Powyższe uwagi i zalecenia nie wyczerpują wszystkich możliwych zagrożeń i mają za zadanie jedynie unaocznić skalę niebezpieczeństwa. W każdym przypadku wiążące są wymagania zawarte w odnośnych przepisach i normach.